Mercimek Tohumu Türleri ve Özellikleri
12 Temmuz 2024

Mercimek Tohumu Türleri ve Özellikleri

Mercimek, baklagiller familyasına ait önemli bir bitki türüdür. Türkiye'de kırmızı mercimek genellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde, yeşil mercimek ise Orta Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgelerinde yetiştirilmektedir. Mercimek, hem aile tüketimi için hem de ticari amaçlarla ekilen bir üründür. Erken ekim ve iyi bakım ile yüksek verim ve kaliteli ürün elde etmek mümkündür.

Mercimek Tohumu Türleri

Mercimek tohumları, çeşitli türlere ayrılabilir. İşte en yaygın mercimek türleri:

  • Kırmızı Mercimek: Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yaygın olarak yetiştirilir. Çorba ve püre yapımında kullanılır.
  • Yeşil Mercimek: Orta Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgelerinde yetiştirilir. Salata ve yemeklerde kullanılır.
  • Sarı Mercimek: Daha az yaygın olup, özellikle Hint mutfağında kullanılır.
  • Kahverengi Mercimek: Dünya genelinde yaygın olup, özellikle çorba ve güveçlerde tercih edilir.
Dikim, Gübreleme ve Hasat

Mercimek ekimi, toprak hazırlığı ile başlar. Sonbaharda toprağın 15-20 santim derinliğinde ilk sürüm yapılır. Mercimek, kışlık veya yazlık olarak ekilebilir. Kışlık ekimde, sonbaharda ekimden önce tırmık ile ikinci sürüm yapılarak tohum yatağı hazırlanır. Yazlık ekimlerde ise sonbahar sürümünden sonra tarlaya ilkbahara kadar hiçbir işlem yapılmadan beklenir.

Toprak Hazırlığı ve Gübreleme

Mercimek köklerinde bulunan bakteriler, havanın serbest azotunu toprağa bağlar. Bu nedenle toprağın azota çok fazla ihtiyacı yoktur. Gübre, tohumlar ekilirken verilmelidir. Tohumlar toprağın üzerine serpilerek tırmık yardımıyla toprağa karıştırılmalıdır. Yazlık mercimek ekimleri, ilkbaharda Şubat sonu Mart başında yapılmalıdır. Dekara atılacak tohum miktarı, iri taneli mercimek için kışlık ekimde ortalama olarak 14-15 kilogram, yazlık ekimde ise 10-12 kilogram arasında değişir. Küçük taneli mercimekte ise bu miktar kışlık ekimde ortalama olarak 8-10 kilogram, yazlık ekimde ise 7-8 kilogram civarındadır.

Hasat

Orta Anadolu Bölgelerinde mercimek taneleri limon sarısı rengine ulaştığında ve taneler iki parmak arasında ezilmiyorsa hasat zamanı gelmiş demektir. Hasat elle yolunarak veya tırpan kullanılarak yapılır. Hasadı tamamlanan mercimekler 5-6 gün yığınlar halinde kuruması için tarlada bekletilir. Daha sonra harman makinesine alınarak harmanlanır. Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde ise mercimekler tırpan, biçme makinesi veya biçerdöver ile hasat edilir. Biçerdöverle yapılacak hasatta mercimeklerin tamamen kuruması beklenmelidir. Hasat için en uygun zaman gün doğumu saatleridir.

Yabancı Ot Kontrolü

Kışlık mercimek ekimini sınırlayan en önemli faktörlerden biri yabancı otlardır. Yabancı otların tarlalardan iyi bir şekilde toplanması ile kışlık mercimeğin verimi yazlık mercimeğe göre iki katı kadar artmaktadır. Yazlık mercimek ekiminde ise otların bir kez alınması yeterli olacaktır. Kışlık mercimek ekiminin yapıldığı tarlalar geniş olduğu için makine kullanılmalıdır. Yazlık ekimde ise elle ot temizliği yapılabilir.

Harman ve Depolama

Harman sonunda elde edilen mercimek taneleri selektörleme işlemi ile içindeki taş, toprak gibi yabancı maddeler temizlenir. İlaçlanan depolara konularak muhafaza edilir. Mercimeklerin uzun süre dayanıklı kalması için uygun depolama koşulları sağlanmalıdır.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Mensure

12 Temmuz 2024 Cuma

Mercimek yetiştiriciliği ile ilgili olarak, Orta Anadolu ya da Doğu Anadolu Bölgesi'nde yeşil mercimek ekimi yapmayı planlayan biri olarak, ekimden hasada kadar hangi adımları izlemem gerektigini ve dikkat etmem gereken önemli noktaları öğrenebilir miyim? Ayrıca, yazlık ve kışlık ekim arasındaki farklar nelerdir?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Merhaba Mensure,

Mercimek yetiştiriciliği konusunda Oldukça önemli bilgiler paylaşmışsın. Orta Anadolu ya da Doğu Anadolu Bölgesi'nde yeşil mercimek ekimi yapmayı düşünüyorsan, izleyebileceğin adımlar şunlardır:

1. Toprak Hazırlığı: Ekim öncesinde toprağı iyice sürmelisin. Mercimek, gevşek ve iyi drenajlı topraklarda daha iyi yetişir.

2. Ekim Zamanı: Orta Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgeleri'nde genellikle ilkbahar ekimi tercih edilir. Fakat yazlık ve kışlık ekim arasında farklılıklar vardır. Kışlık ekim, sonbaharda yapılır ve bitkiler kış boyunca toprakta kalır. Yazlık ekim ise ilkbaharda yapılır ve yaz boyunca yetişir.

3. Tohum Seçimi ve Ekim: Sertifikalı ve kaliteli tohumlar kullanmalısın. Ekim derinliği genellikle 3-5 cm olmalıdır.

4. Sulama: Mercimek fazla su istemez. Özellikle çiçeklenme döneminde fazla sulama yapmaktan kaçınmalısın.

5. Gübreleme: Toprak analizine göre gübre kullanmalısın. Genellikle azotlu gübreler tercih edilir.

6. Hastalık ve Zararlılarla Mücadele: Mercimekte külleme, pas gibi hastalıklar ve yeşil kurt gibi zararlılar olabilir. Bu nedenle düzenli olarak bitkilerini kontrol etmelisin.

7. Hasat: Mercimek hasadı, bitkilerin alt yaprakları sarardığında ve taneler sertleştiğinde yapılır.

Umarım bu bilgiler faydalı olur. Eğer başka soruların olursa, yardımcı olmaktan memnuniyet duyarım. Başarlar dilerim!

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni